Tot çò qui cau tà avançar mei enlà dens la lenga !
E coneishetz Grumpy Cat, Maru o Lil Bub ?
Non ? Non, ne son pas los eròis d'un filme d'animacion mes las vedetas hèra popularas deus hialats sociaus. Que voi parlar deus gats, segur. Que son pertot. Atau, CNN qu'estima que 6,5 miliards de fòtos de gats e circulan per Internet.
B'avetz comprés que la nosta letra serà consacrada aqueste mes aus nostes amics, los felins.
Ua locucion comparativa : víver com can e gat
Pelejà's sovent, desaviene's.
Aqueste comparèr que descriu las relacions enter personas umanas qui's pelejan soventòtas. Que hè referéncia a la rivalitat e a l'agressivitat qui pòden existir enter aqueras bèstias domesticas qui son de duas espècias diferentas.
Que s’encontra tanben aquera expression en occitan lengadocian : « viure coma can e gat ».
Punt de lenga
L'Ostau Bearnés que metó en linha ua pièla de fichas pedagogicas, Las Ficas Punts de Lenga, escriutas peu Joan-Pau Latrubesse e ací consultaderas : ressources en ligne.
En cada ficha que s’i parla de punts de gramatica, de vocabulari, e dísers qu'interessaràn los aprenents o lo apassionats de la lenga nosta. La ficha no4 que da explics suus pronoms personaus conjunts e sus l'advèrbi "bissè". Que i trobam tanben un arrepoèr qui'ns darà lo parat d'evocar lo punt de gramatica qui vien.
En la ficha no4, que cuelhem l’arrepoèr aqueste qui evòca l'idèa de punicion :
Que l’està plan l’esquira au gat
Quan se la merita.
Ací, estar n'ei pas l'auxiliar mes lo vèrb. Ací qu'a un sens doble : de l'ua part, qu'a lo sens de « conviéner », de l'auta part, lo sens d' « amerità's ». L'ambigüitat que crea un ton ironic. Be seré estonant en efèit, qu’un gat, ua bèstia caçaira, estosse urós de portar ua esquira au còth ! Lo gat que representa un uman qui s'amerita las tornas.
Un drin de vocabulari : lo crit deu gat
« The cat mews » en anglés, « el gato maúlla » en espanhòu, « il gatto miagola » en italian, « le chat miaule » en francés. E en occitan gascon, quin arrevirar lo vèrb qui descriu lo crit deu gat ?
Huelhavirem lo volume II de L'Atlas linguistique et ethnographique de la Gascogne de J. Séguy e arrestem-nse a la carta no 557. Que vedem que dus vèrbs coexisteishen en lo maine gascon : « miaular/miular » e « nhaular ». En consultar los diccionaris deu Dicod'Òc deu Congrès, que s’i pòt véder que « miaular » ei tanben present en las autas varietats de l’occitan.
Atau, que podem díser en gascon : « Lo gat que miaula » o « lo gat que nhaula ». Un exemple : « Lo gat qui i dromiva, que miaula drin e que s'escapa. » (S. Javaloyès, L'òra de partir, Reclams, 1997). De notar : « nhaular » qu'ei tanben lo sinonime de « lairar ».
Lo gat, quan ei pròche de l'uman, que guarda ua part de mistèri, çò qui explica la soa plaça particulara en l'imaginacion. L’occitan qu'a expressions mei dab lo noste amic felin, totun qu'esperam que la nosta letra e'vs permet dejà d'entervéder los dísers qui hèn lo shuc de la lenga nosta. Que poderatz cuélher expressions mei en lo Diccionari de las locucions deu Congrès permanent de la lenga occitana.
N'avem pas fenit de ns'atendrir o de nse n’arríder davant las fòtos e las vidèos deu Net !
Hètz beròi e au mes qui vien !
